Co to jest masa bitumiczna?

Nawierzchnie asfaltowe, chociaż stosunkowo ciche i łatwe w utrzymaniu, mają tendencję do odkształcania się, koleinowania oraz do pękania zwłaszcza wtedy, gdy są intensywnie eksploatowane. Można je jednak szybko naprawić z użyciem masy bitumicznej. Jak wygląda produkcja masy bitumicznej i gdzie dokładnie się ją stosuje?

Chociaż drogi betonowe w Polsce zyskują na popularności, nadal większość tras pokrywa nawierzchnia asfaltowa, która wymaga regularnych napraw. Do wyrównania dziur i kolein powstających w asfalcie używa się masy bitumicznej.

Co to jest masa bitumiczna? To mieszanka kruszyw, lepiszcza i różnych wypełniaczy w niektórych przypadkach wzbogacana o środki adhezyjne poprawiające jej właściwości przyczepne. Ze względu na to, że w skład masy bitumicznej wchodzi asfalt – to najczęściej używane lepiszcze – o tym materiale mówi się czasami „asfalt bitumiczny”.

Co ciekawe, mieszanki bitumiczne wykorzystywane są do budowy i remontów dróg od początku XX wieku. Nie jest to zatem nowe rozwiązanie, ale skuteczne i dlatego powszechnie stosowane na całym świecie.

Jak wygląda produkcja masy bitumicznej?

W jaki sposób wytwarza się materiał bitumiczny? Proces rozpoczyna się od suszenia i podgrzewania kruszywa. Gorące kruszywo przenosi się kolejno do sortownika, przesiewa przez pokłady sitowe i dzieli na frakcje – najczęściej cztery osobne. Później całość trafia do komór, skąd dozowana jest do mieszalnika.

Równocześnie podgrzewa się lepiszcze bitumiczne – bitum – do temperatury około 180 stopni Celsjusza. Gdy bitum jest już gorący, przepompowuje się je do mieszalnika. Następnie mieszanka bitumiczna wzbogacona zostaje o pyły, czyli tak zwane wypełniacze własne oraz mączki wapienne, czyli tak zwane wypełniacze obce, które dozuje się za pomocą przenośnika ślimakowego. W ostatnim kroku dodaje się jeszcze środki uszlachetniające, w tym środki adhezyjne albo celulozowe, które zwiększają przyczepność gotowego produktu. Produkcja masy bitumicznej kończy się na dokładnym wymieszaniu wszystkich składników.

Uwaga – żeby masa bitumiczna na nawierzchnie drogowe była jak najwyższej jakości, należy zwrócić uwagę nie tylko na proporcje pomiędzy składnikami, lecz także na czas ich mieszania.

Gdy masa jest gotowa, gromadzi się ją w zbiornikach do czasu transportu. Mieszankę przewozi się tam, gdzie np. ma być wykonana jezdnia bitumiczna z wykorzystaniem pojazdów samowyładowczych, a rozkłada przy użyciu układarek mas bitumicznych. 

Najczęstsze zastosowanie masy bitumicznej

Gdzie wykorzystywana jest masa bitumiczna? Najpopularniejsze zastosowanie to, jak już wspomnieliśmy, remonty nawierzchni asfaltowych. Mogą to być zarówno nawierzchnie dróg, jak i parkingów, ścieżek rowerowych, placów czy podjazdów – wszystkie konstrukcje, na których warstwa bitumiczna skutecznie zakryje ubytki lub inne uszkodzenia.

Masa bitumiczna kładziona na zimno sprawdza się również do uzupełniania wolnych przestrzeni powstających pomiędzy drogą a np. studzienkami kanalizacyjnymi lub innymi elementami tego typu.

Poza tym mieszanka może także pełnić funkcję izolacji przeciwwodnej w budownictwie. Używa się jej do montażu papy, przy pracach konserwatorskich oraz do izolacji pionowej lub poziomej. Wówczas skład masy jest nieco inny niż tej wykorzystywanej do naprawy dróg – mieszanka może zawierać m.in. sztuczny kauczuk albo pigment aluminiowy poprawiający jej właściwości przeciwwilgociowe.

Korzyści stosowania masy bitumicznej 

Dlaczego warto stosować masy asfaltowe bitumiczne? Główna zaleta tego rozwiązania to możliwość szybkiego wykonania niezbędnych napraw. Prace bitumiczne z użyciem mas pozwalają w krótkim czasie uzupełnić ubytki i koleiny, które m.in. zagrażają bezpieczeństwu w ruchu drogowym. Nie trzeba zrywać całego odcinka nawierzchni, żeby naprawić uszkodzenia. Wystarczy pokryć je odpowiednią mieszanką bitumiczną.

Poza tym, jak wspomnieliśmy wyżej, masy sprawdzają się również do izolacji w branży budowlanej – stanowią bardzo dobrą alternatywę dla folii, membran i innych materiałów rolowych.

Nawierzchnia bitumiczna a asfaltowa

Na koniec odpowiedzmy na jeszcze jedno pytanie – czy nawierzchnia bitumiczna to to samo co nawierzchnia asfaltowa? Tak bitumiczna droga to inaczej droga asfaltowa. Tych nazw używa się wymiennie, chociaż w Polsce częściej stosuje się drugie z określeń. Warto jednak pamiętać, że budowa trasy z samego asfaltu nie byłaby możliwa. Asfalt zgodnie z definicją obowiązującą w naszym kraju jest bowiem materiałem o konsystencji stałej lub półstałej. To tylko lepiszcze, które wiąże kruszywa.

Dlaczego zatem mówi się, że droga wykonana jest z asfaltu? Wynika to z przeniesienia definicji słowa asfalt obowiązującej w krajach Europy Zachodniej i Rosji. Tam asfalt to mieszanina lepiszcza  z kruszywem, zaś samo lepiszcze to bitum.